fbpx

Bewegingstechnieken: Decroux & Grotowski

❯  4-delige workshop met Leïla Boukhélif

05/10/2024 ❯
26/10/2024
Zaterdagen van 11:00 tot 14:00
De Veerman | Marialei 25, 2018 Antwerpen
Bewegingstechnieken: Decroux & Grotowski | Anima Vinctum | Bewegingstechnieken

Theaterworkshop: Bewegingstechnieken van Decroux & Grotowski

In deze 4-delige workshop verken je met bewegingsexperte Leïla Boukhélif de bewegingsleer van de Mime Corporel van Étienne Decroux en de dynamische training van Jerzy Grotowski – deze theatermakers werden ondermeer beïnvloed door de Aziatische bewegingskunsten.

Het is de bedoeling om acteurs voor te bereiden op alertheid in het lichaam. Meestal laten we ons door onze ratio leiden en dat is op zich geen probleem – alleen als het lichaam niet is voorbereid neigen we alles te controleren vanuit ons hoofd en dat wil Leïla in haar lessen voorkomen. Leïla maakt gebruik van allerlei soorten oefeningen om te experimenteren en te ontdekken. Deze oefeningen dienen als middel om een speler meer bewust te maken van de ruimte binnen en buiten hem/haar om. Alleen zo creëer je openheid en krijgt je personage meer kans om te groeien.

Je beoefent naast verschillende non-verbale technieken, ook dierenfiguren en Butoh (Japanse dans- en theatervorm). Deze lichaamstechnieken zijn gebaseerd op lessen van Etienne Decroux, Grotowski, Artaud en o.a. Kazuo Ono.

De “Mime Corporel” van Étienne Decroux, ook wel bekend als “Corporeal Mime,” is een invloedrijke vorm van fysieke theaterkunst die zich richt op de ontwikkeling en uitdrukking van menselijke ervaringen door middel van lichamelijke beweging. Decroux, een Franse mime- en theatermaker, ontwikkelde deze techniek in de vroege 20e eeuw en legde de basis voor veel hedendaagse mime- en fysieke theaterpraktijken. Hier zijn enkele kernaspecten van de mime corporel:

Kernprincipes van Mime Corporel

  1. Lichaamsbewustzijn en -controle:

    Decroux benadrukte het belang van een grondige beheersing van de eigen lichamelijke expressie. Acteurs trainen om bewust en gecontroleerd te bewegen, waarbij elke beweging een specifieke betekenis en impact heeft.

  2. Fysieke Metaforen:

    In de mime corporel worden fysieke bewegingen vaak gebruikt als metaforen voor emotionele en psychologische toestanden. Het lichaam wordt gezien als een middel om innerlijke ervaringen en abstracte concepten uit te drukken zonder woorden.

  3. Spiertraining en -ontwikkeling:

    De techniek omvat intensieve oefeningen om de spieren en het lichaam te versterken en te verfijnen. Deze training helpt acteurs om complexe en precieze bewegingen uit te voeren die de basis vormen van de mime corporel.

  4. Statische en Dynamische Bewegingen:

    Decroux introduceerde het idee van zowel statische als dynamische bewegingen. Statische bewegingen kunnen dienen als statische beelden of houdingen die een specifieke emotie of idee vastleggen, terwijl dynamische bewegingen gericht zijn op het creëren van dramatische actie en expressie.

  5. Beweging zonder Requisieten:

    Een belangrijk aspect van de mime corporel is het gebruik van beweging zonder fysieke rekwisieten. Acteurs leren om de ruimte en hun eigen lichaam te gebruiken om de aanwezigheid van objecten en omgevingen te suggereren door middel van hun bewegingen en interacties.

  6. Lichaamsregister en -emotie:

    Decroux legde ook de nadruk op het ontwikkelen van een “lichaamsregister,” een breed scala van lichamelijke expressies die corresponderen met verschillende emotionele toestanden. Dit stelt acteurs in staat om een rijke en genuanceerde performance te geven door middel van fysieke expressie.

Oefeningen en Training

Decroux ontwikkelde specifieke oefeningen en technieken om deze principes in de praktijk te brengen, zoals:

  • De “Lourde” en “Lichte” techniek: Oefeningen gericht op het variëren van de gewicht en energie van bewegingen.
  • De “Pantomime”: Oefeningen die gericht zijn op het creëren van fysieke representaties van alledaagse voorwerpen en situaties.
  • De “Archetypische Bewegingen”: Bewegingsstudies gebaseerd op archetypische menselijke ervaringen zoals geboorte, dood, en de strijd.


Decroux’s werk heeft een grote invloed gehad op de ontwikkeling van fysieke theatervormen en mime. Zijn nadruk op het lichaam als de belangrijkste expressieve tool heeft bijgedragen aan een dieper begrip van hoe beweging kan worden gebruikt om verhalen en emoties uit te drukken.

De dynamische training van Jerzy Grotowski, vaak aangeduid als de “Grotowski-methode,” richt zich op de ontwikkeling van de acteur door middel van intensieve fysieke en psychologische oefeningen. Deze training is bedoeld om de acteur in staat te stellen een diepere connectie met zichzelf en met het publiek te maken. Hier zijn de belangrijkste elementen van deze dynamische training:

  1. Fysieke Oefeningen:
    De training omvat een reeks fysieke oefeningen die zijn ontworpen om de lichaamshouding, ademhaling en beweging van de acteur te verbeteren. Dit kan variëren van ademhalingstechnieken tot lichamelijke expressie en het ontwikkelen van fysieke kracht en flexibiliteit. Het doel is om het lichaam van de acteur als een instrument te verfijnen en te versterken.

  2. Stemming en Expressie:
    Grotowski’s training richt zich ook op het ontdekken en uitdrukken van verschillende emoties en interne toestanden. Dit gebeurt door middel van improvisatie, oefeningen die gericht zijn op het verkennen van innerlijke ervaringen, en het ontwikkelen van een dieper begrip van de eigen emotionele reacties.

  3. Kritische Zelfreflectie:
    Acteurs worden aangemoedigd om kritisch naar hun eigen werk en hun eigen processen te kijken. Deze zelfreflectie helpt hen om belemmeringen en blokkades te identificeren en te overwinnen, wat bijdraagt aan een authentiekere en meer betrokken uitvoering.

  4. Ensemblewerk:
    De training benadrukt het belang van samenwerking binnen een ensemble. Acteurs werken nauw samen om een gezamenlijke visie te creëren en elkaar te ondersteunen in het proces. Dit bevordert een diepere en meer coherente groepsdynamiek en helpt bij het ontwikkelen van een sterke onderlinge band.

  5. Rituele Elementen:
    Grotowski integreerde elementen van ritueel in zijn training, waarbij hij theater gebruikte als een vorm van spirituele en emotionele verkenning. Dit kan inhouden dat acteurs rituele en symbolische handelingen gebruiken om de diepte en betekenis van hun rol te verkennen.

  6. Presentie en Bewustzijn:
    Een belangrijk doel van de training is het ontwikkelen van een hoge mate van bewustzijn en aanwezigheid op het podium. Acteurs worden getraind om volledig aanwezig te zijn in het moment en om hun energie en focus effectief te gebruiken om een sterke connectie met het publiek te maken.

Mime wordt vaak verward met Pantomime van Marcel Marceau (die verkoos zwijgend uit te beelden wat hardop gezegd wordt). Een pantomimespeler gebruikt zo goed als uitsluitend zijn lichaamstaal om objecten en situaties door het publiek te doen herkennen die er niet zijn. Voor de mimespeler is de beweging zelf van belang als middel om een eigen theatraal verhaal te vertellen. Hierdoor is de Mime van Decroux een andere vorm van theaterexpressie waarbij lichaam en beweging in relatie tot de ruimte centraal staan. De tekst vormt echter meestal niet het uitgangspunt en wordt improviserend vanuit het lichaam naar een voorstelling toegewerkt.

In Mime gaat het niet over ‘doen alsof’, maar over het ‘zijn’. En naar de woorden van Jan Ruts: Het lichaam liegt nooit.

ZATERDAG 5 OKTOBER ’24
11:00 – 14:00
De Veerman | Antwerpen
ZATERDAG 12 OKTOBER ’24
11:00 – 14:00
De Veerman | Antwerpen
ZATERDAG 19 OKTOBER ’24
11:00 – 14:00
De Veerman | Antwerpen
ZATERDAG 26 OKTOBER ’24
11:00 – 14:00
De Veerman | Antwerpen

Voor een kansentarief (25% korting) mail je een recent attest verhoogde tegemoetkoming naar info@animavinctum.com.

Wanneer je je deelname annuleert 14 dagen vòòr de aanvang van de activiteit, betalen we je inschrijvingsgeld terug, met aftrek van 20 euro administratiekosten.
Let op: deze annulering moet gestaafd worden met een geldig bewijs of een bewijs van overmacht. Annuleringen na deze periode worden niet terugbetaald.

Indien de activiteit niet kan doorgaan omwille van te weinig deelnemers of het wegvallen van de docent (ziekte, overmacht), wordt het inschrijvingsgeld volledig terugbetaald.

Bewegingstechnieken: Decroux & Grotowski | Anima Vinctum | Bewegingstechnieken
LEÏLA BOUKHÉLIF

In de jaren tachtig begon Leïla zich op te werken als straatartieste. Ze deed mee in Boulevard Broken Dreams en volgde 3 jaren de amateuropleiding in Amsterdam en later ook de Mimeschool. Daarnaast volgde ze een aantal jaren privé lessen analytische mime-training van Peter Ruiter en genoot ze ook danslessen bij Marie De Corte.

In 1990 verhuisde ze naar Antwerpen om een vierjarige opleiding in de Mimestudio te volgen o.l.v. Jan Ruts en Ludo Van Passel. Daarnaast werkte ze enkele jaren als vaste actrice bij Woestijn ’93 met Hazim Kamaledin. 

De Mimestudio had als hoofdvakken: de Mime van Decroux en de dynamische training van Grotowski. Maar ook de bewegingsleer van Stanislavski, Laban, Meyerhold, Baush, Butô en andere fysieke theatervormen.

workshop grotowski fysiek theater anima vinctum
Masterclass: Grotowski
MEER INFO  ❯❯